Tüketici Hakları Şikayet Hakkı ve Kavramlar

Tüketici Hakları Şikayet Hakkı

Tüketici hukukundan kaynaklanan işlemlerde hatalı ürün gönderilmesi, eksik ürün gönderilmesi, işlemin doğru şekilde yapılmaması gibi problemler ortaya çıktığında Tüketici Hakları Şikayet konusu olabilmektedir.

Tüketici Hakları Şikayet konusu yapılabilecek her türlü durum için tüketici işlemine konu olan şeyin mal mı yoksa bir hizmet mi olduğu incelenerek iki temel ayrım yapılmıştır.

Tüketici Hakları Şikayeti Bakımından Ayıplı Hizmet Nedir?

Satın aldığınız bir hizmet sözleşmede belirlenen süre içinde başlamazsa veya kararlaştırılmış olan ve sahip olması gereken özellikleri taşımıyorsa ayıplı hizmet olarak kabul edilir.

İnternet portalında, reklam veya ilanlarda yer alan özellikleri taşımayan, Satın alma sırasında size sunulan kapsamda olmayan (Örneğin, 4 yıldız denildiği halde konaklama satın aldığınız otelin 2 yıldızlı olması; taşınma işleminde eşyalara gereken özenin gösterilmemesi; evinizin sipariş verdiğiniz boya yerine başka bir renkte boyanması gibi), Maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ayıplı hizmetlerdir.

Ayıplı hizmetin sorumluluğu Hizmet Sağlayıcıya aittir.

Ayıplı Hizmet Durumunda Haklarınız Nelerdir?

Satın aldığınız hizmetin ayıplı bir hizmet olduğunu düşünüyorsanız,

Hizmetin yeniden sunulmasını talep edebilir, Hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımını isteyebilir, Ayıp oranında bedelden indirim talep edebilir, Sözleşmeden dönebilirsiniz.

Hizmet Sağlayıcı tercih ettiğiniz talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Bu haklarınızdan hizmetin ifasından sonraki 2 yıl içinde faydalanabilirsiniz. Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse bu zamanaşımı süresi uygulanmaz.

Tüketici Hakları Şikayeti Bakımından Ayıplı Mal Nedir?

Satın aldığınız bir mal,

Ambalajında, etiketinde, tanıtım ve kullanma kılavuzunda, internet portalında, reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerden bir veya bir kaçını taşımıyorsa; Satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde belirtilen niteliğe aykırıysa; Muadili olan ürünlerin kullanım amacını karşılamıyorsa; Vaat edilen örnek ya da modele uygun değilse, belirtilen özellikleri taşımıyorsa (Örneğin, buharlı ütünün buharı, dokunmatik telefonun fonksiyonları, elektrik süpürgesinin emiş gücü belirtilen gibi değilse); Maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeriyorsa; Sözleşmede kararlaştırılan süre içinde teslim edilmediyse; Satıcı tarafından veya onun sorumluluğu altında montajı gereği gibi yapılmadıysa, Montaj talimatında yanlışlık veya eksiklik bulunduğu için sizin tarafınızdan montajı yanlış yapıldıysa; ayıplı mal olarak kabul edilir.

Bilmeden Ayıplı Bir Mal Aldıysanız, Haklarınız Nelerdir?

Satıcı tarafından ayıplı olduğu belirtilmeyen bir ürünü teslim aldıktan sonra ayıplı olduğunu anladıysanız;

İade edebilir, Ayıp oranında satış bedelinden indirim isteyebilir, Bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere ücretsiz onarım talep edebilir, İmkân varsa, ürünün ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteyebilirsiniz.

Satıcı tercih ettiğiniz talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Teslim tarihinden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıpların teslim tarihinde var olduğu kabul edilir. Satıcı aksini iddia ediyorsa bunu ispat etmekle yükümlüdür.

UNUTMAYIN!!! Bilerek ayıplı bir mal alıyorsanız, satıcı satışa sunulan ayıplı malın üzerine ya da ambalajına, malın ayıbına ilişkin açıklayıcı bir etiket koymalıdır. Satıcı size bu etiketi vermeli veya fatura veya fişin üzerine ayıbın niteliğini yazmalıdır.

Tüketici Hakları Şikayeti Bakımından Zaman Aşımı Süresi

Satıcı teslim tarihinden itibaren 2 yıl boyunca üründeki ayıptan sorumludur. Bu süre konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda teslim tarihinden itibaren 5 yıldır. İkinci el satışlarda satıcının ayıplı maldan sorumluluğu 1 yıldan, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda ise 3 yıldan az olamaz. Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.

UNUTMAYIN!!! Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir.

Tüketici Hakları Şikayet Hakkımı Korumak İçin Nereye Başvurmalıyım?

Tüketici Hakem Heyetleri ve Tüketici Mahkemeleri tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla görev yaparlar. Tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki Tüketici Hakem Heyetine başvuru yapabilirsiniz. Tüketici Hakem Heyeti bulunmayan yerlerde ise o ilçe kaymakamlığına başvuru yapabilirsiniz, yapılan başvuru kaymakamlıklarca gereği yapılmak üzere Bakanlıkça belirlenen yetkili Tüketici Hakem Heyetine intikal ettirilir. Tüketici hakem heyetlerince yapılan başvurular için her yıl parasal sınırlar yeniden belirlenmektedir. 2021 yılında 11 bin 330 TL’ye kadar uyuşmazlıklarda Tüketici hakem heyetlerine isterseniz posta yoluyla ya da e-devlet kapısı üzerinden elektronik ortamda, veya hakem heyetine giderek başvuruda bulunabilirsiniz.

Başvurular;

• 7 bin 550 TL altında bulunan uyuşmazlıklar için İlçe tüketici hakem heyetlerine,

• Büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkezlerinde 11 bin 330 TL altındaki uyuşmazlıklarda İl tüketici hakem heyetleri’ne

• Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçeler ve büyükşehir statüsünde olan illerde 7 bin 550 TL ile 11 bin 330 TL arasındaki uyuşmazlıklarda İl tüketici hakem heyetleri’ne, yapılacaktır.

• 11 bin 330 TL ve üzerinde bulunan uyuşmazlıklarda ise Tüketici mahkemelerine başvuru zorunludur.

ÖNEMLİ!!! Tüketici Hakem Heyeti başvuru alt ve üst sınırları her yıl yeniden belirlenmektedir. Başvuru döneminize ilişkin sınırlara dikkat etmeniz önemlidir.