top of page

TAHKİM

Tahkim, bir hak üzerinde anlaşmazlığa düşen tarafların, mahkemeler yerine özel kişilere, yani hakemlere başvurarak uyuşmazlığın çözümünü gerçekleştiren bir alternatif çözüm yöntemidir. Bu yöntem tarafların uygulanacak hukuku, uygulayıcı hakimi ve diğer bir çok detayı birlikte kararlaştırabilecekleri bir uyuşmazlık çözüm yoludur.

TAHKİM NEDİR?

TAHKİM YÖNTEMİ

Tahkim, bir hak üzerinde anlaşmazlığa düşen tarafların, mevzuatın izin verdiği durumlarda mahkemeler yerine özel kişilere, yani hakemlere başvurarak uyuşmazlığın çözümünü gerçekleştiren bir alternatif çözüm yöntemidir. Bu süreç, tarafların karşılıklı rızasına dayanır ve uyuşmazlığın hakemler tarafından kesin ve bağlayıcı şekilde çözülmesini sağlar.

Tahkim yoluna başvurabilmek için iki önemli şart vardır. İlk olarak, uyuşmazlığın tahkime uygun olması gerekmektedir. İkincisi ise tarafların aralarında uyuşmazlığı tahkim yoluyla çözmeyi kabul etmeleridir. Bazı kanunlar, istisnai durumlar için zorunlu tahkim öngörebilir, bu durumda taraflar uyuşmazlığı tahkim yoluna taşımak zorundadır. Ancak bu tür zorunlu tahkim durumları özel kanunlarla belirlenir.

Tahkim, tarafların birlikte belirlediği ve üzerinde anlaştığı hakem veya hakem heyetinin kararlarına dayanır. Bu yöntemi cazip kılan pek çok avantaj bulunmaktadır:

  1. Bağımsız ve Tarafsız Karar Vericiler: Tahkimde hakem veya hakem heyeti, taraflarla organik bir bağa sahip değildir. Bu nedenle kararlar daha bağımsız ve tarafsız bir şekilde alınır.

  2. Esneklik ve Serbesti: Taraflar, uyuşmazlığın çözümünde uygulanacak usul kurallarını, hukuk kaynağını, tahkim yerini ve dilini serbestçe seçebilirler. Aynı zamanda taraflar, hakem veya hakem heyetini belirleme konusunda da özgürdür.

  3. Tahkim Sürecinin Takvimi: Taraflar, tahkim sürecinin takvimini kendi ihtiyaçlarına göre belirleyebilirler. Bu, mahkemelerdeki uzun ve karmaşık davalardan kaçınmak için önemli bir avantajdır.

  4. Gizlilik Özelliği: Tahkim süreci gizli bir şekilde yürütülür. Bu da tarafların iş sırlarını ve ticari bilgilerini korumalarını sağlar.

  5. Nihai ve Kolay Tenfiz: Hakem veya hakem heyetinin verdiği kararlar nihaidir ve kolayca tenfiz edilebilir. Uluslararası tahkimde de genellikle bu tür kararlar dünya genelinde tanınır ve uygulanır.

Tahkim, çeşitli avantajları ve esnekliği sayesinde taraflar arasındaki uyuşmazlıkların hızlı, etkili ve adil bir şekilde çözülmesine imkan tanır. Bu nedenle, ticari sözleşmeler ve uluslararası anlaşmalarda sıkça tercih edilen bir yöntemdir.

TÜRK HUKUKUNDA TAHKİME İLİŞKİN TEMEL DÜZENLEMELER HANGİLERİDİR?

1. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 

2. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu

3. 4686 Sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu 

4. 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun 

5. 4501 Sayılı Kamu Hizmetler ile İlgili İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Tahkim Yoluna Başvurulması Halinde Uyulması Gereken İlkelere Dair Kanun 

6. 659 Sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname 

7. İstanbul Tahkim Merkezi Kanunu

8. 4875 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu

9. 3533 Sayılı Umumi Mülhak ve Hususi Bütçelerle İdare Edilen Daireler ve Belediyelerle Sermayesinin Tamamı Devlete veya Belediye veya Hususi İdarelere Aid Daire ve Müesseseler Arasındaki İhtilafların Tahkim Yolile Halli Hakkında Kanun

10. 805 Sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun 

TÜRKİYE’DEKİ TAHKİM MERKEZLERİ HANGİLERİDİR?

  1. ISTAC (İstanbul Tahkim Merkezi)

  2. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Tahkim Divanı

  3. İTOTAM (İstanbul Ticaret Odası Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi)

  4. EDAC (Enerji Uyuşmazlıkları Tahkim Merkezi)

  5. İslam İşbirliği Teşkilatı (OIC) Tahkim Merkezi

  6. Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi

bottom of page